De Commissie heeft 85 innovatieve nettonulprojecten geselecteerd om 4,8 miljard EUR aan subsidies uit hetinnovatiefondste ontvangen, waarmee wordt bijgedragen aan de invoering van geavanceerde schone technologieën in heel Europa.
Voor het eerst worden projecten van verschillende schalen (groot, middelgroot en klein, naast proefprojecten) en met een focus op cleantechproductie gegund in het kader van de oproep tot het indienen van voorstellen van 2023. Dit is de grootste sinds de start van het innovatiefonds in 2020, waardoor het totale steunbedrag is gestegen tot 12 miljard EUR en het aantal projecten met 70 % is toegenomen.
De geselecteerde projecten bevinden zich in 18 landen: België, Denemarken, Duitsland, Estland, Griekenland, Spanje, Frankrijk, Kroatië, Italië, Hongarije, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slowakije, Finland, Zweden en Noorwegen. Zij bestrijken een breed scala van sectoren uit de volgende categorieën: energie-intensieve industrieën, hernieuwbare energie, energieopslag, industrieel koolstofbeheer, nettonulmobiliteit (met inbegrip van maritieme en luchtvaart) en gebouwen.
De geselecteerde projecten zullen naar verwachting vóór 2030 in werking treden en zullen tijdens hun eerste tien jaar naar verwachting de emissies met ongeveer 476 miljoen ton CO2-equivalent verminderen. Dit zal bijdragen tot de Europese decarbonisatiedoelstellingen, de uitstoot verminderen van sectoren die bijzonder moeilijk koolstofvrij te maken zijn, de Europese industriële productiecapaciteit versterken en het technologische leiderschap en de veerkracht van de toeleveringsketen van Europa versterken.
Ondersteuning van industriële innovatie voor belangrijke beleidsdoelstellingen.
De geselecteerde projecten van vandaag dragen in het bijzonder bij tot de verwezenlijking van de volgende EU-beleidsdoelstellingen:
Cleantech-productie: Overeenkomstig de verordening voor een nettonulindustrie (NZIA) zullen geselecteerde cleantechprojecten fabrieken ontwikkelen, bouwen en exploiteren voor belangrijke componenten in wind- en zonne-energie en voor warmtepompen, alsook componenten voor elektrolyse-installaties, brandstofcellen, technologieën voor energieopslag en de waardeketen van batterijen. De geselecteerde projecten zullen bijdragen tot 3 GW aan productiecapaciteit voor fotovoltaïsche zonne-energie in de EU en 9,3 GW aan productiecapaciteit voor elektrolyse-installaties in de EU, waardoor de EU-infrastructuur voor schone energie verder wordt versterkt.
Energie-intensieve industrieën: Geselecteerde projecten zullen verschillende technologieën ondersteunen om de nettobroeikasgasemissies in energie-intensieve industrieën te verminderen, gericht te zijn op de integratie van hernieuwbare energie, warmte- en energieopslagoplossingen, recycling en hergebruik, evenals elektrificatie.
Industrieel koolstofbeheer: De in deze oproep geselecteerde projecten zullen CO2 afvangen en 13% van de NZIA-doelstelling bijdragen om ten minste 50 miljoen ton CO2 per jaar op te slaan uit verschillende moeilijk te verminderen bronnen in energie-intensieve industrieën, zoals cement en kalk, (bio)raffinaderijen, chemische stoffen en energiewinning uit afval.
Hernieuwbare waterstof: De geselecteerde projecten leveren jaarlijks 61 kiloton hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong (RFNBO), wat bijdraagt tot een toename van het gebruik en de productie van hernieuwbare energie in waterstof in moeilijk te verminderen toepassingen in de industrie en het vervoer.
Nettonulmobiliteit: De projecten zullen bijdragen tot een vermindering van de emissies in de mobiliteitssector, waarbij de maritieme sector het meest profiteert. Deze projecten omvatten de bouw en aanpassing van schepen voor hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong en het gebruik van elektriciteit, alsook de vermindering van emissies bij de productie van onderdelen voor het wegvervoer. De toegekende projecten zullen ook duurzame vervoersbrandstoffen ondersteunen, die 525 kiloton hernieuwbare brandstoffen per jaar produceren.
De geselecteerde projecten werden door onafhankelijke deskundigen beoordeeld aan de hand van vijf gunningscriteria: potentieel om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen; mate van innovatie; operationele, financiële en technische maturiteit; repliceerbaarheid; en kostenefficiëntie.
Volgende stappen
Succesvolle aanvragers moeten hun subsidieovereenkomsten met hetEuropees Uitvoerend Agentschap klimaat, infrastructuur en milieu (Cinea) in het eerste kwartaal van 2025 ondertekenen.
Naast de 85 projecten die vandaag voor financiering zijn geselecteerd, zullen andere veelbelovende maar onvoldoende ontwikkelde projecten projectontwikkelingsbijstand van de Europese Investeringsbank ontvangen.
Voor het eerst krijgen alle 149 projecten die boven alle evaluatiedrempels van het innovatiefonds scoren (waaronder 64 niet-gefinancierde projecten) het STEP-keurmerk - het nieuwe kwaliteitskeurmerk van de EU dat wordt toegekend aan projecten van hoge kwaliteit die bijdragen tot de doelstellingen van het platform voor strategische technologieën voor Europa (STEP). Het STEP-zegel moet de toegang tot verdere mogelijkheden van publieke en private steun voor deze projecten vergemakkelijken. Informatie over die projecten zal eind november 2024 beschikbaar zijn op het STEP-portaal.
De Commissie zal begin december 2024 de volgende oproep tot het indienen van voorstellen in het kader van het innovatiefonds lanceren.
Achtergrond
Het EU-ETS-innovatiefonds is een van 's werelds grootste financieringsprogramma's voor de uitrol van nettonul- en innovatieve technologieën. Het is een van de belangrijkste instrumenten van het industrieel plan voor de Europese Green Deal. Met een geraamde opbrengst van 40 miljard EUR uit het EU-emissiehandelssysteem tussen 2020 en 2030 is het innovatiefonds bedoeld om financiële stimulansen te creëren voor bedrijven en overheden om te investeren in geavanceerde nettonul- en koolstofarme technologieën, ter ondersteuning van de transitie van Europa naar klimaatneutraliteit. Tot dusver heeft het innovatiefonds via eerdere oproepen tot het indienen van voorstellen ongeveer 7,2 miljard euro toegekend aan meer dan 120 innovatieve projecten in de Europese Economische Ruimte (EER).
Het innovatiefonds wordt uitgevoerd door het Cinea, terwijl de Europese Investeringsbank (EIB) de projectontwikkelingsbijstand verleent aan veelbelovende projecten die niet voldoende rijp zijn voor subsidies uit het innovatiefonds.
De oproep tot het indienen van voorstellen van het innovatiefonds van 2023 trok 337 projectaanvragen aan, waarvan er 283 in aanmerking kwamen en in aanmerking kwamen voor evaluatie. Van de 85 geselecteerde projecten ondersteunt het Innovatiefonds nu ook projecten in Estland en Slowakije, waardoor de lijst van landen die financiering ontvangen, wordt uitgebreid.